Table of Contents
शेती विकासाच्या संदर्भात खतांचा महत्त्व अत्यंत महत्त्वाचा असतो. शेतीतले प्रमुख लक्षात असलेले दोन खास घटक असतात
– जलवायू आणि मिटणे. या घटकांमध्ये मिटणे खात्री अत्यंत महत्त्वाची असते. शेतीसाठी सर्वाधिक वापरले जाणारे मिटण्याचे उदाहरण खतांचे वापर आहे. जमिनीमध्ये उपलब्ध खनिजे गरजेच्या प्रमाणात नसल्यास, शेतीसाठी सेंद्रिय ( organic fertilizers ) खतांची आवश्यकता होते.
प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजनेचा लाभ कसा घ्यावा ? – इथे वाचा
असंश्लेषित खते म्हणजे काय ?
जसे की जिवामृत, कंपोस्ट, खाते पाण्याचे वापर करतात, जमिनीला आवश्यक आहे असंश्लेषित मिटण्याच्या आपूर्तीसाठी. ऑर्गेनिक खते या असंश्लेषित खतांमध्ये आपल्या शेतातील जैविक संसाधनांचा वापर केला जातो.
सेंद्रिय खतांचा उपयोग करण्याची एक मुख्य महत्त्वाची प्रमाणे ते जमिनीच्या गरजेतले जैविक संशोधन करणे आहे. या खतांच्या मदतीने शेतीच्या जमिनीतील संरचना, माइक्रोबियल क्रिया, जलवायू, जैविक विषाणूंची संख्या आणि जैविक संघटना वाढते. हे सर्व घटक जमिनीमध्ये विद्यमान असल्याचे अर्थ आहे की शेतीतली पिके आणि योग्य वातावरण तयार करण्यात मदत होते.
सेंद्रिय खतांच्या उपयोगाने शेतातील जीवाणुसंख्या आणि जैविक संघटना वाढतात त्यामुळे फलांची वृद्धी, रोगप्रतिरोधक क्षमता वाढते आणि पिकांचे फसलनिर्णय प्रमाणे चिंतामुक्त होते. ऑर्गेनिक खतांचा उपयोग केल्याने खतांच्या अनुसंधानाच्या प्रमाणात दिलेल्या माहितींचे शेतीसाठी वापर करण्याचा सुअवसर मिळतो आणि त्यामुळे शेतीच्या शोधांमध्ये अग्रगण्यता मिळते.
ऑर्गेनिक खतांचे उपयोग करण्याचे एक आणि अत्यंत महत्त्वाचे फायदे आहे की ते पर्यावरणाचे संरक्षण करतात. ऑर्गेनिक खतांचे वापर करणे मानवी आणि पर्यावरणाचे आरोग्यासाठी अत्यंत उपयोगी आहे. अन्य रसायन युक्त खतांच्या तुलनेत ऑर्गेनिक खतांचे वापर पर्यावरणातील प्रदूषणाची कमतरता करते आणि जैविक संवेगाच्या संघटनेची वाढ प्रोत्साहित करते.
ऑर्गेनिक खतांच्या वापराचे अनेक फायदे आहेत. त्यांच्या मदतीने शेतीमध्ये वातावरणीय संतुलन सापडतो, जीवाणुसंख्या आणि जैविक संघटना वाढते, जैविक उत्पादन वाढते, पृथ्वीच्या जलवायूची काळजी घेतली जाते आणि स्वास्थ्यपूर्ण खाद्यपदार्थे निर्माण केले जातात.
सेंद्रिय खतांचा उपयोग करण्याचे शेतीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
यामुळे पिके स्वस्थ, उत्कृष्ट आणि आरोग्यपूर्ण असतात. त्यामुळे शेतीसाठी अधिक उत्पादन आणि अधिक मार्गदर्शन मिळतो. असा ऑर्गेनिक खतांच्या महत्त्वाचा प्रमाण प्रमाणित करतो.
यासाठी, ऑर्गेनिक खतांचा उपयोग शेतीसाठी महत्त्वाचा आहे. असंश्लेषित खतांचा वापर करण्याचा निर्णय घेतल्यास, तुम्हाला आपल्या शेतातील जैविक संसाधनांचा उपयोग करण्याचा अवसर मिळतो आणि आपल्या पिकांची उत्पादकता वाढते.
या टॉप 3 जनावरांचे संगोपन करून शेतकरी कमावतात लाखो रुपये – इथे वाचा
संश्लेषित खते म्हणजे काय ?
संश्लेषित खते हे खाते आहेत जे असंश्लेषित खतांच्या प्रमाणात दोन्ही अंशांचा संमिश्रण करणारे खते आहेत. या खतांमध्ये प्राथमिकतेनुसार रसायनिक खते वापरले जातात. संश्लेषित खतांच्या संमिश्रणात रसायनिक खतांचे अंश आणि जैविक खतांचे अंश यांची समावेशांकने केले जाते.
रसायनिक खते वापरल्यास त्यांच्या संश्लेषणाच्या प्रमाणे खतांमध्ये मांगल्यांचे व्यवहार होतो. यामुळे शेतीसाठी आवश्यक आहेत तरीही त्यांचा अत्यंत मोठा आर्थिक आणि पर्यावरणिक दुष्परिणाम होतो. प्रमुखत्वे त्यांनी जमिनीमध्ये अधिक मात्रेत अनिवार्य खते जसे की नायट्रोजन, फॉस्फरस, पॉटॅशियम इत्यादीचा वापर केला पाहिजे.
दिवसानंतर रसायनिक खतांचे संचय होते आणि यामुळे पाण्याचे प्रदूषण होते. या प्रक्रियेमुळे जमिनीमध्ये विभिन्न प्रदूषण घटक येतात जसे की अमोनियां, नायट्रेट्स, फॉस्फेट्स, हेव्ही मॅटल्स, अन्य रसायनिक पदार्थे इत्यादी. या प्रदूषण घटकांचा पाण्यात संचय होतो, ज्यामुळे जलवायू प्रणाली दिली जाते आणि पर्यावरणाच्या संतुलनात आणि जीववैविध्यात दुष्परिणाम होतो.
अशाप्रकारे, संश्लेषित खतांमध्ये जैविक खतांचे अंश समाविष्ट होते. जैविक खते वापरल्यास जमिनीमध्ये जीवांचे वाढ असते आणि जैविक संघटना प्रोत्साहित होते. ह्या खतांचा उपयोग केल्यामुळे शेतीतील जीवाणुसंख्या वाढते, ज्ञानिक आरोग्य वाढते, जैविक उत्पादन वाढते आणि जलवायू प्रणालीच्या संतुलनातील आपूर्ती दिली जाते.
इतर शब्दांमध्ये, संश्लेषित खते एक संयोजन आहेत जे जैविक खतांमध्ये जीवांच्या प्राकृतिक संशोधनांची संख्या वाढवतात.
यामुळे जमिनीची उत्पादकता आणि संरचना सुधारित होते.
त्यामुळे, शेतीमध्ये एक संतुलित वातावरण सृजन होतो, पिकांची प्रतिरोधक क्षमता वाढते आणि उत्पादन प्रमाणेचे वाढ होते.
ऑर्गनिक खतांचा उत्पन्नावर होणारा परिणाम ? (organic fertilizers)
ऑर्गेनिक खतांच्या उपयोगाने वापरलेला खत वजाबदार फायदा देतो.
त्यामुळे खेळवणीच्या जैविक वातावरणाची सुरक्षा होते.
जमिनीमध्ये मिटण्याच्या प्रमाणात वाढ होते, जैविक संघटना वाढते आणि पिकांची उत्पादने सुधारणे होतात.
यामध्ये खेळवणीच्या जीवांचे वाढ होते .
त्यामुळे जमिनीमध्ये मिटणे वाढते. या मिटण्याच्या प्रमाणात वाढ होण्यामुळे जमिनीमध्ये पृथ्वीच्या जलवायूची काळजी घेतली जाते . पाण्याचे संचय होते.
जमिनीमध्ये मौलिक खतांची आवश्यकता कमी होते आणि पिकांना संपूर्ण पोषण मिळते.
जैविक संघटनेची संरचना वाढते . त्यामुळे पिकांची प्रतिरोधक क्षमता वाढते. जैविक संघटनेमुळे जमिनीमध्ये जीवांची संख्या वाढते आणि जैविक क्रिया सुधारते.
यामुळे, पिकांची रोगप्रतिरोधक क्षमता वाढते आणि उत्पादन प्रमाणेचे वाढते.
ऑर्गेनिक खतांचा वापर केल्याने पिकांची उत्पादने सुधारणे होतात.
जीवाणुसंख्या वाढते आणि पिकांच्या पोषक तत्वांची संख्या वाढते.
या क्रियेमुळे, पिकांची वृद्धी उत्पन्न होते आणि उत्पादन प्रमाणेचे वाढते.
या उत्पन्नांच्या वापराने विद्यमान खतांच्या प्रमाणात परिवर्तन होते आणि उत्पादनशी संबंधित वापर बदलते.
संक्षेपणारे म्हणजे, ऑर्गेनिक खतांचा ( organic fertilizers ) वापर केल्याने पिकांची वृद्धी, उत्पादन वाढते, रोगप्रतिरोधक क्षमता वाढते.
पृथ्वीच्या जलवायूची काळजी घेतली जाते.
त्यामुळे, ऑर्गेनिक खतांचा वापर प्राकृतिक आणि दैविक प्रणालींच्या संतुलनाची सुरक्षा करतो आणि उत्पादन प्रक्रियेच्या सामर्थ्याची संरक्षण करतो.
प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजनेचा लाभ कसा घ्यावा ? – इथे वाचा
ऑर्गनिक खतांसाठी (organic fertilizers ) लागणारा खर्च ?
ऑर्गेनिक खतांच्या (organic fertilizers ) लागणार्या खर्चाची अहवाल खूपच माध्यमिक आणि विषयक आहे.
खर्चाची ठराविकता खेळवणीच्या मापदंडांच्या, वातावरणाच्या, पिकांच्या प्रकारांच्या, शेतीच्या मापदंडांच्या आणि बाजार दरांच्या आधारे बदलते.
ऑर्गेनिक खतांच्या ( organic fertilizers ) वापरासाठी विचारांच्या, जैविक खतांच्या आणि संश्लेषित खतांच्या खर्चांच्या व्याख्यानांच्या आधारे खर्चाची संकल्पना केली जाते.
इतर घटकांच्या खर्चांपेक्षा ऑर्गेनिक खतांच्या लागणाऱ्या खर्चांची किंमत अधिक असू शकते.
यात्रेच्या आधारे, खेळवणीच्या प्रक्रियेसाठी उपलब्ध जीवांचे उत्पादन.
जैविक खतांची संख्या, खतांचा प्रकार, उपयोग केल्यास प्रमाणित खर्च, प्रक्रियांच्या प्रमाण आणि समय इत्यादीच्या महत्त्वाच्या घटकांमुळे खर्चाची अहवाल बदलते.
सामान्यतः, ऑर्गेनिक खतांच्या वापरासाठी खर्च रसायनिक खतांपेक्षा थोडा मोठा असतो.
जैविक खतांची किंमत अधिक असते कारण ते प्राकृतिक आणि सुस्थितीच्या अभावीच्या प्रक्रियांनी तयार केलेले जाते.
जीवाणुसंख्या वाढवण्यासाठी जीविका, जैविक संघटनेची वाढ, उपजावरील अस्तित्व, जीवाणुसंख्येची आणि जैविक संघटनेची उत्पन्नता, अन्य खतांच्या प्रकारांपेक्षा जास्त दिवसांच्या संघटनेच्या प्रकारांमुळे ऑर्गेनिक खतांच्या उपयोगाची किंमत मोठी होते.
शेतीच्या विविध प्रकारांसाठी, जमिनीच्या स्वरुपानुसार, पिकाच्या प्रकारानुसार, आणि ज्यांच्या वातावरणाच्या अवधारणा सुस्थित असतात .
त्याप्रमाणे ऑर्गेनिक खतांची वापराची किंमत विभाजित केली जाते.
रतांना खेळवणीच्या प्रक्रियेच्या, पिकांच्या विशेषता आणि शेतीच्या मापदंडांच्या आधारे बदलते.
सामान्यतः, ऑर्गेनिक खतांच्या लागणाऱ्या खर्चांची आणि पिकांच्या उत्पादनांची किंमत सर्वांगीणपणे वापरण्याच्या क्षेत्रात पुरवठा केली जाते.
5 लाखांखालील 10 सर्वोत्तम ट्रॅक्टर – इथे वाचा
कोणत्या कोणत्या पिकांसाठी वापर केला जातो ?
- ऑर्गेनिक खतांची वापर केली जाते त्याच्या शेतीच्या प्रकारानुसार बदलते.
- खेळवणीच्या प्रक्रियेत ऑर्गेनिक खतांचा उपयोग सामान्यतः खाद्य पिकांसाठी केला जातो.
- हे पिकांमध्ये मधुमेह, गहू, चावल, वरी, तीळ, दाळ, वनस्पती आणि सजीव ज्यांची सहाय्यता केली जाते.
- या वापरातील ऑर्गेनिक खतांची तालुकदार केलेल्या जीवाणुसंख्येची विचारांची निर्धारित किंमत होते.
- जैविक खतांच्या प्रमाणाच्या आधारे, पिकांना उपलब्ध पोषक तत्वे मिळतात आणि त्यामुळे पिकांची प्रतिसादार्थी क्षमता वाढते.
- ऑर्गेनिक खतांची वापर केली जाते .
- वनस्पती, फळझाडे, सजीव वाटवृक्षे, वनस्पती उत्पादन, चारा पिके, वनस्पतीची वाढ, वृक्ष संरक्षण, वृक्षांच्या आजारप्रतिरोध, मसाल्यांची वनस्पती, वनस्पतीच्या संघटनेच्या संरक्षण, बागांमध्ये वनस्पती, वाटवृक्ष.
- विविध प्रकारांची जसे की अन्नद्रव्ये, तांदळ, जिरे, मिरची, धान्ये इत्यादी.
- महत्वाचे आहे की ऑर्गेनिक खतांचा वापर केल्यास पिकांची उत्पादन प्रमाणेची वाढ होते.
- पृथ्वीच्या जलवायूची काळजी घेतली जाते आणि जैविक संघटनेची संरक्षण केली जाते.
टीप – हा लेख फक्त माहितीसाठी बनवला आहे, त्यात काही चूक असू शकते, आमची वेबसाइट ही सरकारी वेबसाइट नाही .
अधिक माहितीसाठी सामील व्हा !! येथे क्लिक करा टेलेग्राम येथे क्लिक करा | |
3 thoughts on “शेतीसाठी ऑर्गेनिक खतांची महत्त्वपूर्णता किती ? /What is the importance of organic fertilizers for farming ? ..”